Hartverscheurend apocalyptisch proza
Nicolas en het einde van de wereld is de derde roman van Anne Eekhout, een schrijfster die als geen ander de Freudiaanse kunst van The Uncanny oproepen verstaat, en met Dogma en Op Een Nacht al bewees dat ze niet bang is om af te dalen in de donkere krochten van de menselijke geest. Haar romans zijn labyrinten met een psychedelisch randje, maar op stilistisch niveau juist secuur en verfijnd. Wat maakt dat haar pen des te genadelozer in je botten prikt. Met Nicolas stapt de lezer opnieuw in een ijzingwekkende Lars von Trier-achtige nachtmerrie: je weet dat de unheimische greep om je keel alleen maar strakker wordt en wil niet mee de afgrond in, maar je kunt het boek níét wegleggen. Na het nieuws dat de wereld binnen drie maanden verzwolgen zal worden door een zwart gat, volgen we de apocalyps door de ogen van de achtjarige Nicolas, die de onderhuidse toenemende wanhoop om zich heen registreert, zoals alleen een kind dat kan. Wat volgt is algeheel verval waarin de wereld verandert in een uncanny valley: supermarkten worden geplunderd, er komt geen water uit de kraan en geld verliest zijn waarde. Mensen bevriezen in nihilisme, dwalen radeloos rond, knopen voortijdig de strop, bidden voor hun leven, een groep yogi’s probeert er een positieve kosmische swing aan te geven. Binnen no time is de maatschappij van de rails en iedereen van het pad af, alleen de Chinese mevrouw Sun blijft overeind, naar eigen zeggen zo lang er nog maar thee is. In toenemende horror scènes schetst Eekhout koeltjes een alledaagse wereld die steeds onherkenbaarder wordt, waarin vuilnis zich opstapelt en lijkwagens voorbijrijden, en men er maar het zwijgen toedoet. Nog scherper zet ze in dit gitzwarte décor echter de afhankelijkheid neer van een kind, en diens onvoorwaardelijke liefde voor zijn familie. Zo legt ze haarfijn het spanningsveld tussen de twee fundamentele emoties van de menselijke ziel bloot: liefde en angst. Nicolas blijft dwars door de onafwendbare duisternis een bron van liefde.
Verschenen in AD Magazine 23/02/2019
